O innowacji

ŚLADAMI EDUKACJI REGIONALNEJ I PRZYRODNICZEJ WÓLKI HYŻNEŃSKIEJ

1. Rodzaj innowacji.

Innowację stworzono zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 lutego 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002 r. nr 56, poz. 506). Przeprowadzona innowacja dotyczy stosowania metod pracy niepraktykowanych na typowych zajęciach szkolnych oraz organizacji zajęć zarówno w klasie jak i w terenie. Innowację tę należy zaliczyć, zatem do metodyczno – organizacyjnych.

2. Zakres innowacji.

Nazwa szkoły: Szkoła Podstawowa w Wólce Hyżneńskiej

Adres: 36 – 025 Dylągówka, Wólka Hyżneńska 28

Tytuł innowacji: Śladami edukacji regionalnej i przyrodniczej Wólki Hyżneńskiej.

Czas realizacji: rok szkolny 2014/2015. Innowacja trwa od 1 września 2014 roku do czerwca 2015.

Adresaci programu: II etap edukacyjny, uczniowie klasy VI.

Zakres: Innowacja obejmuje treści związane z edukacją przyrodniczą oraz edukacją regionalną związaną bezpośrednio z miejscowością, w której mieszkają uczniowie klasy VI.

Sposób realizacji: Wprowadzona innowacja nie wymaga zastosowania dodatkowego finansowania, realizacja będzie odbywać się na jednej godzinie dodatkowych zajęć w ciągu tygodnia.

3. Motywacja wprowadzenia innowacji i oczekiwania z nią związane.

Wprowadzenie innowacji zostało poprzedzone wstępną diagnozą uczniów klasy VI w roku szkolnym 2013/2014. Z przeprowadzonej diagnozy środowiska uczniowskiego wynika, że uczniowie nie zwracają uwagi na piękne walory środowiska naturalnego, w jakim żyją, nie znają historii swojego regionu, nie potrafią także właściwie gospodarować swoim wolnym czasem, tak, aby poprzez rozrywkę czy zabawę zdobywać nowe umiejętności i wiedzę. Trudności, z jakimi spotyka się młody człowiek w obecnym świecie jest bardzo wiele. Dla większości z nich najważniejszy jest nowy sprzęt oparty na technice komputerowej. Taki młody człowiek zatraca kontakt z rzeczywistością oraz z rówieśnikami. Z przeprowadzonej diagnozy wynika, że duża część uczniów ma bardzo ograniczony zasób wiedzy o swojej własnej miejscowości.  Wiąże się to z czasem poświęcanym na rozrywkę, głównie opierającą się o spędzanie czasu przy komputerze. Sami uczniowie deklarują, że najważniejszym narzędziem w ich codziennym życiu jest komputer, który traktują jak źródło niewyczerpalnej wiedzy i rozrywki. Problemem wśród uczniów jest także brak wrażliwości na otaczającą przyrodę, który zostaje zatracony przez brak bezpośredniego kontaktu z nią. 

Opisana powyżej sytuacja przekłada się również na stan wiedzy i umiejętności uczniów. Zaniepokojenie budzą systematycznie pogarszające się wyniki sprawdzianów szóstoklasisty. Uczniowie mają liczne trudności w zapisywaniu tego, co czują i myślą, ich wypowiedzi pisemne w zeszytach przedmiotowych i zeszytach ćwiczeń z przyrody są ubogie i lakoniczne. Organizując zajęcia postaram się wpływać na postrzeganie piękna świata przyrodniczego. Obserwacja środowiska uczniowskiego tej klasy pozwoliła mi dojść do wniosku, że uczniowie ci znacznie lepiej radzą sobie w sytuacjach praktycznych zajęć terenowych, odpowiednio podsycana ciekawość uczniów daje lepsze rezultaty, metody praktycznego doświadczenia prostych sytuacji pobudzają myślenie i dają lepsze efekty w przyszłości. Co więcej uczniowie tej grupy odpowiednio pokierowani przez nauczyciela aktywnie uczestniczą w różnych działaniach. Innowacja łączy się częściowo z wiadomościami realizowanymi na lekcjach przyrody dla II etapu edukacyjnego, nieznacznie je rozszerza, ale bazą są treści zawarte w podstawie programowej. Celem zajęć jest także dobre zagospodarowanie i organizacja czasu wolnego uczniów.

4. Przewidywane efekty:

  1. wykorzystywanie techniki komputerowej do prezentowania praktycznych osiągnięć wynikających z realizacji zajęć,
  2. uwrażliwienie dzieci na piękno otaczającego świata przyrodniczego, które przełoży się na wzbogacenie wypowiedzi słownych i pisemnych uczniów,
  3. wzbogacenie wiedzy uczniów na temat swojej miejscowości, w której mieszkają, co pozwoli zauważać intersujące aspekty życia wiejskiego,
  4. zacieśnienie życzliwej współpracy w grupie wśród uczniów,
  5. poprawa kondycji fizycznej wynikająca z konieczności uczestniczenia w zajęciach terenowych,
  6. założenie strony internetowej, co pozwoli poznać podstawy tworzenia i redagowania tekstów przyrodniczych,
  7. stworzenie mini albumu dotyczącego Wólki Hyżneńskiej,
  8. rozwijanie poczucia tożsamości lokalnej i patriotyzmu związanego z „małą Ojczyzną”,
  9. kształtowanie aktywnej, otwartej i tolerancyjnej postawy wśród uczniów,
  10. poznanie ciekawych ludzi – pasjonatów oraz ich pasji,
  11. obrzędy, zwyczaje i stroje regionalne.

5. Założenia innowacji (treść innowacji).

Cele i założenia:

Zajęcia, które zostały przygotowane z myślą o uczniach klasy VI, łączą edukację przyrodniczą z elementami edukacji regionalnej. Edukacja ta jest bardzo ważnym elementem kształtowania tożsamości lokalnej, przybliża uczniom kulturę własnego regionu, uczy aktywności w życiu społecznym, a także tworzy silną więź z tzw. „małą Ojczyzną”. Jednocześnie uczy otwartości i tolerancji wobec ludzi reprezentujących inne poglądy, religie, narodowości, rasy i wyznania. Uczniowie w trakcie zajęć poznają autentyczne wartości miejscowości, będą kształtować poczucie własnej tożsamości nie zapominając o poszanowaniu odmienności innych kultur. W trakcie zajęć terenowych poznają historię i kulturę Wólki Hyżneńskiej, poznają podstawowe pojęcia dotyczące kultury ludowej, wymienią i scharakteryzują najważniejsze tradycje lokalne, poznają walory przyrodnicze najbliższej okolicy, poznają gwarę, nauczą się pieśni ludowej, poznają wybrane tradycyjne zajęcia mieszkańców, narzędzia pracy, sprzęty domowe, poznają tradycyjny strój rzeszowski, wykonają album „Cztery pory roku”, będą współtworzyć biuletyn „Witamy w Wólce Hyżneńskiej”.

Cele szczegółowe:

  1. Poznają historię Wólki Hyżneńskiej.
  2. Poznają najbliższe środowisko i specyfikę regionu.
  3. Poznają walory przyrodnicze najbliższej okolicy.
  4. Poznają ludzi o ciekawych zainteresowaniach.
  5. Wymienią i scharakteryzują najważniejsze tradycje regionalne.
  6. Nauczą się jednej wybranej pieśni ludowej.
  7. Zapoznają się z językiem regionu – gwarą.
  8. Poznają elementy tradycyjnego stroju ludowego.
  9. Poznają tradycyjne zajęcia mieszkańców, narzędzia pracy, sprzęty domowe.
  10. Poznają i przygotują danie kuchni regionalnej.
  11. Wykonają album „Cztery pory roku” i biuletyn „Witamy w Wólce Hyżneńskiej”.
  12. Poznają charakterystykę lasów regionu.

Formy pracy: praca w grupach, praca indywidualna.

Procedury osiągania celów:

W celu osiągnięcia zaplanowanych celów innowacji przewiduje się przede wszystkim zastosowanie metod aktywizujących i technik twórczych.

Planowane działania:

  • zajęcia w terenie – spacery i wycieczki,
  •  wycieczka rowerowa,
  • udział w zajęciach warsztatowych,
  • spotkania z ciekawymi ludźmi,
  • nauka śpiewu pieśni ludowej, przyśpiewek,
  • wystawa prac uczniów,
  • projekt, prezentacja,
  • karty pracy, album „Cztery pory roku” i biuletyn ,,Witamy w Wólce Hyżneńskiej”,
  • elementy wykładu, dyskusja.

Okres realizacji

Zaplanowane zadania

Przewidywana liczba godzin

Wrzesień

  1. Zapoznanie uczniów z tematyką i formą realizacji zajęć.
  2. Podział na grupy, określenie podziału zadań na najbliższy okres. (uczniowie wybierają nazwę grupy oraz wymyślają logo).
  3. Przeprowadzenie akcji sprzątania wybranego fragmentu lasu. (segregacja znalezionych odpadów, sporządzenie kart pracy znalezionych odpadów, wykonanie fotografii oczyszczonego miejsca).
  4. Lokalizacja zabytkowych miejsc w regionie, kapliczek, tworzenie opisu (uczniowie wykonują zdjęcia i tworzą zarys historyczny wybranych miejsc kultury).

4

Październik

  1. Obserwacja na bieżąco zmian w przyrodzie, rozpoczęcie prowadzenia albumu fotograficznego pt. ”Moja miejscowość w czterech porach roku – jesień”(zajęcia w ternie).
  2. Gromadzenie wiadomości o Wólce Hyżneńskiej. Tworzenie mapy miejscowości z uwzględnieniem najważniejszych obiektów, wykorzystanie zapisków lokalnej kroniki do odtworzenia historii miejscowości(uczniowie opracują na podstawie kroniki historię miejscowości, sporządzą krótkie notatki na temat miejscowości, zbiorą informacje o mieszkańcach zasłużonych dla regionu).

4

Listopad

  1. Zaproszenie do szkoły gościa, który zaprezentuje tradycyjny wyrób szyszek weselnych (uczniowie przeprowadzą wywiad z gościem).
  2. Poznanie świąt i obrzędów lokalnej społeczności, tworzenie charakterystyki (tworzenie zapisów na stronę internetową i do biuletynu).

4

Grudzień

  1. Muzyka i gwara lokalna. (uczniowie zdobywają informacje o gwarze lokalnej, tworzą słownik zwrotów zaczerpniętych z gwary, uczą się śpiewu jednej ludowej pieśni).
  2. Opracowanie wpisów na stronę internetową dotyczących jesieni.

3

Styczeń

  1. Opracowanie materiałów dotyczących klimatu panującego w tym obszarze, rodzaju skał i gleby(wybrani uczniowie systematycznie przez cały rok dokonują pomiaru temperatury i obserwacji zachodzących zjawisk pogodowych).
  2. Opracowanie poszczególnych zakładek na stronę internetową:  fauna, flora. (indywidualne tworzenie albumów o wybranych gatunkach zwierząt i roślin spotykanych w regionie).
  3. Zima w obiektywie – kontynuacja tworzenia albumu(zajęcia w terenie).

4

Luty

  1. Rozpoczęcie publikacji strony www wraz z opracowanymi materiałami przez uczniów(uczniowie zostaną zapoznani z możliwościami środowiska Drupal służącego do tworzenia stron internetowych).
  2. Poznanie i przygotowanie wybranej potrawy regionalnej – warsztaty.

2

Marzec

  1. Wiosna w Wólce Hyżneńskiej – obserwacje zmian w przyrodzie (zajęcia w terenie).
  2. Zapoznanie z rzeszowskim wzorem stroju regionalnego – prezentacja, film.
  3. Opracowanie wpisów na stronę internetową dotyczących zimy i wiosny.

4

Kwiecień

  1. Spotkanie z mieszkańcem kolekcjonującym sprzęty i urządzenia z minionej epoki (zajęcia w terenie).
  2. Wyrób w tradycyjny sposób masła – warsztaty.
  3. Spotkanie z lokalnym pszczelarzem (zajęcia w terenie).

4

Maj

  1. Podziwianie piękna przyrody, zajęcia w pobliskim lesie, określanie stanu drzewostanu lasów otaczających miejscowość, grzybobranie (sporządzenie mapy lasów w terenie).
  2. Dokonywanie obserwacji zmian zachodzących w przyrodzie – wycieczka rowerowa.

4

Czerwiec

  1. Opracowanie biuletynu o miejscowości, albumu „Cztery pory roku”.
  2. Zakończenie prac projektowych. Końcowo roczne podsumowanie pracy w zespołach, przeprowadzenie rozmów indywidualnych z dziećmi, dotyczących przebiegu zajęć (podsumowanie i ewaluacja zajęć).

4

 

Sugerowany harmonogram jest ruchomy i może ulec zmianom w trakcie roku szkolnego. Zajęcia, na które będą uczęszczać uczniowie wymagają poświęcenia sporej ilości wolnego czasu na opracowanie niezbędnych materiałów.

Ewaluacja innowacji

Ewaluacja będzie polegać na:

  1. obserwacji uczniów w czasie zajęć, ich zaangażowaniu podczas pracy,
  2. analizie wytworów pracy dzieci,
  3. przeprowadzeniu wśród uczniów ankiety badającej atrakcyjność i skuteczność wybranych metod realizacji innowacji,
  4. przedstawieniu efektów pracy uczniów, wystawie prac uczniów, a także zaprojektowaniu albumu „Cztery pory roku” i biuletynu ,,Witamy w Wólce Hyżneńskiej”.
  5. prezentacji zdobytych informacji na stronie internetowej.